کاهش هزینه‌های پرورش فرد تنها داروی افزایش جمعیت/ افزایش سن ازدواج تاثیری در نرخ باروری ندارد

دکتر شهلا کاظمی پور در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد ابلاغ سیاستهای کلی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری و نحوه اجرای آنها گفت: سیاست های عنوان شده کلان بوده و هر کدام نیاز به دستورالعمل اجرایی خاص دارد.

وی با اشاره به اینکه مدیریت مهاجرت بخشی از این سیاستهاست تاکید کرد: این بخش در 50 سال قبل نیز وجود داشته اما اینکه چگونه بتوان آن را مدیریت کرد مسئله جدی است و در مجموع ریشه همه مشکلات و آسیبهایی مانند طلاق و ... به مهاجرت مربوط می شود که مدیریت آن دستورالعمل اجرایی می خواهد و لازم است که سازمان های ذیربط و درگیر اقدامات مطالعاتی لازم را انجام دهند.

کاظمی پور اظهار داشت: نکته مهم که دغدغه جمعیت شناسان نیز بوده این است که هر کشوری بخواهد برنامه ریزی کند باید ضعف های موجود در سیاستها را ببیند که همان رصد مداوم مسائل جمعیتی است و تا زمانی که دستورالعمل اجرایی نوشته نشود نمی توان برنامه ریزی جدی برای افزایش جمعیت انجام داد.

به گفته وی ، مطالعه و تحقیقات جامع نگر که یک بعدی و مقطعی نباشد مهمترین موضوعی است که در بحث سیاستهای کلی جمعیت و اجرایی شدن آنها باید لحاظ شود. در واقع مهمترین دارویی که می شود برای افزایش جمعیت تجویز کرد کاهش هزینه پرورش فرد است. در این صورت میزان باروری در خانواده ها افزایش پیدا می کند کما اینکه در گذشته نیز برای کاهش جمعیت، افزایش هزینه های پرورش فرد نقش ویژه ای داشت.

وی با اشاره به اینکه تحقیقات نشان داده که اکثر خانواده ها به دلیل مشکلات اقتصادی بچه دار نمی شوند، گفت: در رابطه با این مشکلات اقتصادی منظور خورد و خوراک آنها نیست بلکه هزینه های ناشی از پرورش فرد است که مانع تولد فرزند جدیدی در خانواده ها می شود.

کاظمی پور اظهار داشت: چنانچه هزینه های آموزش عالی، زایمان، دارو و درمان، تحصیل و ... کاهش پیدا کند؛ جامعه به سمت رفاه بیشتری سوق پیدا می کند و میزان باروری نیز بالاتر می رود.

این استاد دانشگاه و جمعیت شناس گفت: بنابراین باید دغدغه های اقتصادی مردم را کاهش داده و از سوی دیگر بیمه همگانی و درمان و هزینه‌های تحصیلی به سمت رایگان پیش رود، در این صورت است که به سمت جامعه سالم و باکیفیت و با باروری بالاتری پیش خواهیم رفت.

وی در مورد زمان اجرای سیاستهای جمعیتی نیز افزود: افزایش نرخ باروری و جمعیت بستگی به این دارد که سیاستهای کلی جمعیت و برنامه های مربوط به آن در چه زمانی اجرا می شود و هر چه این زمان نزدیک تر شود سریعتر به نتیجه خواهیم رسید.

کاظمی پور در پاسخ به اینکه آیا افزایش سن ازدواج در باروری تاثیر دارد گفت: افزایش سن ازدواج در تعداد کل فرزندان تاثیر چندانی ندارد و این زوجین هستند که در هر سنی می توانند تصمیم بگیرند که دو یا چند فرزند داشته باشند و همچنین مطالعات نشان داده که زوجینی که در سن پایین ازدواج می کنند نیز تعداد کودکان آنها به دو فرزند رسیده است.در مجموع دیر ازدواج کردن در یک مقطعی باروری را پایین می آورد ولی هنگامی که تداوم پیدا کند در همان حد ثابت می ماند بنابراین سن ازدواج تاثیری در باروری ندارد.

وی در پاسخ به اینکه خانواده های تحصیلکرده نیز تعداد فرزندانشان کم است، گفت: باروری در ایران به یک همگرایی رسیده به طوری که در نقاط روستایی، شهری، مناطق کم سواد، بیسواد و تحصیلکرده میانگین فرزندان بین 1.5 تا 2.5 در نوسان است و علت آن نیز افزایش آگاهی های اجتماعی است و وسواس دراینکه خانواده ها به کیفیت فرزندان بیش از گذشته اهمیت می دهند.

کاظمی پور گفت: ازدواج زنان و مردان مجرد، از بین بردن ناباروری ها، جلوگیری از سقط جنین های غیرعمدی در اثر آلودگیهای زیست محیطی و مرگ و میرهای حادث که باعث کاهش رشد جمعیت می شوند و همچنین جلوگیری از مهاجرت های خارجی می تواند در افزایش جمعیت نقش مهمی داشته باشد.